Τί είναι το Μεταβολικό Σύνδρομο;

Το Μεταβολικό Σύνδρομο είναι μια πολύ συχνή και σοβαρή παθολογική κατάσταση και όλα δείχνουν ότι η συχνότητά του αυξάνει διαρκώς τα τελευταία χρόνια. Ο όρος «Μεταβολικό» σχετίζεται με τις χημικές μεταβολές των κυττάρων που συνδέονται με την παραγωγή και διαχείριση της ενέργειας στο σώμα μας, ενώ ο όρος «Σύνδρομο» φανερώνει ότι μιλάμε για μία ομάδα διαταραχών και συμπτωμάτων, που αθροίζονται και συνυπάρχουν στο ίδιο άτομο.

Πως ορίζεται το Μεταβολικό Σύνδρομο;

Σύμφωνα με τον ευρέως αποδεκτό ορισμό, ένας άνθρωπος έχει μεταβολικό σύνδρομο όταν είναι παρόντα τουλάχιστον τρία από τα παρακάτω:

  • Παχυσαρκία: δηλαδή ΒΜΙ≥30 ή περίμετρος μέσης >88 εκ για τις γυναίκες και >102 εκ για τους άνδρες

  • Υψηλά τριγλυκερίδια: >150 mg/dl

  • Χαμηλή ΗDL-χοληστερόλη: <40mg/dl για τους άνδρες και <50mg/dl για τις γυναίκες

  • Υψηλή αρτηριακή πίεση: ≥130mmHg η συστολική ή ≥85mmHg η διαστολική ή αρτηριακή υπέρταση υπό αγωγή

  • Υψηλό σάκχαρο αίματος:≥100mg/dl ή σακχαρώδης διαβήτης υπό αγωγή

Όπως γίνεται κατανοητό, το μεταβολικό σύνδρομο δεν αφορά μόνο τους ανθρώπους με αυξημένο βάρος. Ένας αδύνατος ασθενής με υψηλή αρτηριακή πίεση, υψηλά τριγλυκερίδια και χαμηλή HDL-χοληστερόλη πάσχει επίσης από μεταβολικό σύνδρομο.

Γιατί το να έχει κάποιος Μεταβολικό Σύνδρομο έχει μεγάλη σημασία;

Κάθε ένα από τα επιμέρους στοιχεία του μεταβολικού συνδρόμου σχετίζεται με αυξημένα προβλήματα υγείας. Με τον συνδυασμό τους όμως, με τη συνύπαρξη δηλαδή πολλών στοιχείων στο ίδιο άτομο, ο κίνδυνος δεν είναι απλά αθροιστικός αλλά πολλαπλάσιος! Έτσι αυξάνεται δυναμικά η πιθανότητα εμφάνισης:

  • Καρδιαγγειακής νόσου όπως είναι το έμφραγμα και το εγκεφαλικό επεισόδιο

  • Σακχαρώδη διαβήτη

  • Ηπατικής και νεφρικής νόσου

  • Υπνικής άπνοιας

Η συχνότητα του μεταβολικού συνδρόμου αυξάνει διαρκώς

Η συχνότητα του μεταβολικού συνδρόμου έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια στην Αμερική από 32,5 % το 2011 σε 36,9% το 2016. Μάλιστα αυξήθηκε σημαντικά στις γυναίκες από 31,7% σε 36,6% καθώς και στους νεαρούς ενήλικες 20-39 ετών από 16,2% σε 26,3%. Παρόμοια ποσοστά αναφέρονται και στην Ευρώπη. Το σύνδρομο αυτό αυξάνει καθώς αυξάνει η ηλικία. Ενώ παρατηρείται σε 1 στους 5 νέους, το ποσοστό αυτό ανεβαίνει στο 60% των ανθρώπων άνω των 60 ετών, πράγμα που μέχρι ενός σημείου είναι λογικό. Το ανησυχητικό πάντως είναι ότι η συχνότητά του συνεχίζει να αυξάνει στους νεαρούς ενήλικες.

Σημαντικές διαφορές στην υγεία των ανθρώπων με μεταβολικό σύνδρομο

Όπως προαναφέρθηκε, οι ασθενείς με μεταβολικό σύνδρομο παρουσιάζουν μακροχρόνιες επιπτώσεις που σχετίζονται με την καρδιαγγειακή τους υγεία. Φαίνεται όμως ότι υπάρχουν σημαντικές επιπλοκές που σχετίζονται και με την πανδημία του κορωνοϊού, μιας και οι άνθρωποι αυτοί κινδυνεύουν να εκδηλώσουν βαρύτερη νόσο COVID-19. Στατιστικά φαίνεται ότι υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα λοίμωξης, νοσηλείας και θανάτου από COVID-19 σε αυτήν την πληθυσμιακή ομάδα.

Τι πρέπει να γίνει λοιπόν με το μεταβολικό σύνδρομο;

Η μεγαλύτερη προτεραιότητα αυτή τη στιγμή είναι η πρόληψη. Οι υγιεινές συνήθειες έχουν την σπουδαιότερη επίδραση στη διατήρηση φυσιολογικού σωματικού βάρους, σακχάρου, λιπιδίων και αρτηριακής πίεσης. Από τη στιγμή που το μεταβολικό σύνδρομο εγκατασταθεί, είναι απαραίτητη η υιοθέτηση της μεσογειακής δίαιτας ή της δίαιτας DASH, η επιδίωξη απώλειας σωματικού βάρους και η έναρξη κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής, εφόσον κριθεί απαραίτητο.

Συμπερασματικά το μεταβολικό σύνδρομο είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για τις πιο συνήθεις και σοβαρές παθήσεις, όπως η καρδιαγγειακή νόσος και ο σακχαρώδης διαβήτης. Επειδή η συχνότητά του έχει αυξηθεί δραματικά, πρέπει να εστιάσουμε στην ανεύρεση αποτελεσματικών τρόπων πρόληψης και θεραπείας. Μια καλή αρχή είναι δώσουμε μεγάλη προσοχή στην διατήρηση φυσιολογικού σωματικού βάρους, την αύξηση της σωματικής δραστηριότητας και την υιοθέτηση υγιεινής διατροφής.

Πηγή: Harvard Health Publishing