Πνευμονιοκοκκική Νόσος: Συμπτώματα και Θεραπεία

Πνευμονιοκοκκική νόσος ονομάζεται οποιαδήποτε νόσος μπορεί να προκληθεί από  τον στρεπτόκοκκο της πνευμονίας ή αλλιώς πνευμονιόκοκκο. Κάποιες από αυτές τις παθήσεις μπορεί να απειλήσουν ακόμη και τη ζωή. Θα έχετε ακούσει τον όρο “πνευμονία”, που είναι μία λοίμωξη των πνευμόνων.  Πολλοί μικροοργανισμοί όπως βακτήρια, ιοί, ακόμη και μύκητες μπορούν να προκαλέσουν πνευμονία. Ο πνευμονιόκοκκος είναι ένα από τα πιο συνήθη αίτια.

Εκτός από την πνευμονία, ο πνευμονιόκοκκος μπορεί να προκαλέσει ασθένειες όπως ωτίτιδα,  παραρρινοκολπίτιδα, μηνιγγίτιδα και βακτηριαιμία. Μερικές από αυτές τις λοιμώξεις λέγονται διεισδυτικές, γιατί τα βακτήρια διεισδύουν σε περιοχές του σώματος που είναι ελεύθερες βακτηρίων, όπως είναι το αίμα (προκαλώντας βακτηριαιμία) ή οι μήνιγγες, τα περιβλήματα δηλαδή του εγκεφάλου (προκαλώντας μηνιγγίτιδα). Όταν συμβαίνει αυτό, η νόσος συνήθως είναι πολύ σοβαρή, απαιτεί πάντα νοσηλεία και σε μερικές περιπτώσεις προκαλεί τον θάνατο.

Ποιοί κινδυνεύουν από πνευμονιοκοκκική νόσο;

Από την ασθένειες αυτές κινδυνεύουν τόσο τα παιδιά, όσο και οι ενήλικες

Τα παιδιά που κινδυνεύουν είναι:

• τα μικρότερα των 2 ετών
• αυτά που πάσχουν από συγκεκριμένες ασθένειες (καρδιοπάθειες, ηπατοπάθειες, AIDS, δρεπανοκυτταρική αναιμία, νεφροπάθειες, πνευμονοπάθειες, ανοσοκαταστολή, σακχαρώδη διαβήτη)
• παιδιά με κοχλιακά εμφυτεύματα ή διαφυγή εγκεφαλονωτιαίου υγρού

Οι ενήλικες που κινδυνεύουν είναι:

• οι άνω των 65 ετών
• αυτοί που πάσχουν από χρόνια νοσήματα (ΧΑΠ, σακχαρώδη διαβήτη, καρδιοπάθειες, αλκοολισμό, ηπατοπάθειες,  νεφροπάθειες)
• ανοσοανεπαρκείς ενήλικες (AIDS, καρκίνος, σπληνεκτομή)
• ενήλικες με κοχλιακά εμφυτεύματα ή διαφυγή εγκεφαλονωτιαίου υγρού
• συστηματικοί καπνιστές

Πως μεταδίδεται ο πνευμονιόκοκκος?

Οι πνευμονιόκοκκοι μεταφέρονται από άνθρωπο σε άνθρωπο με άμεση επαφή με τις αναπνευστικές εκκρίσεις όπως το σάλιο και η βλέννη. Πολλοί άνθρωποι, ιδιαίτερα παιδιά, φιλοξενούν το βακτήριο αυτό στη μύτη ή τον φάρυγγά τους περιστασιακά, χωρίς να αρρωσταίνουν οι ίδιοι (φορείς).

Ποια είναι τα συμπτώματα της ασθένειας;

Τα συμπτώματα εξαρτώνται από το όργανο που έχει προσβληθεί.

• Η ωτίτιδα εμφανίζεται με πόνο στο αυτί, πυρετό, υπνηλία και ερυθρό τύμπανο. Οι μισές ωτίτιδες στην κοινότητα προκαλούνται από τον πνευμονιόκοκκο.

• Η πνευμονία εκδηλώνεται με πυρετό, βήχα, ρίγος, γρήγορη ή δύσκολη αναπνοή και θωρακικό πόνο.

• Η μηνιγγίτιδα εκδηλώνεται με πυρετό, πονοκέφαλο, αυχενική δυσκαμψία, ευαισθησία στο φως (φωτοφοβία) και σύγχυση

• Η βακτηριαιμία παρουσιάζεται με πυρετό, ρίγος και βυθιότητα

• Η σηψαιμία είναι μια επιπλοκή που οφείλεται στην σαρωτική αντίδραση του οργανισμού σε μία λοίμωξη και μπορεί να προκαλέσει βλάβη των ιστών, ανεπάρκεια οργάνων και θάνατο. Στα συμπτώματα της σήψης περιλαμβάνονται η σύγχυση, ο αποπροσανατολισμός, η δυσκολία στην αναπνοή, η ταχυκαρδία, ο πυρετός ή η υποθερμία, το υγρό δέρμα και άλλα.

Ποιες είναι οι επιπλοκές της νόσου;

Οι περισσότερες πνευμονιοκοκκικές λοιμώξεις είναι ήπιες. Κάποιες όμως μπορεί να αποβούν μοιραίες ή να προκαλέσουν χρόνια προβλήματα όπως εγκεφαλική βλάβη ή απώλεια ακοής.

Η μηνιγγίτιδα είναι η σοβαρότερη μορφή διεισδυτικής πνευμονιοκοκκικής νόσου. 1 στα 15 παιδιά μικρότερα των 5 ετών που προσβάλλονται από αυτή, πεθαίνουν.  Η πιθανότητα θανάτου στους ενήλικες είναι ακόμη μεγαλύτερη.

Η βακτηριαιμία είναι μια μορφή διεισδυτικής πνευμονιοκοκκικής νόσου που προσβάλλει το αίμα. 1 στα 100  παιδιά μικρότερα των 5 ετών που προσβάλλονται από αυτή, καταλήγουν από τη νόσο. Η πιθανότητα θανάτου στους ενήλικες είναι κι εδώ μεγαλύτερη.

Η πνευμονία μπορεί να προκαλέσει από ήπια έως πολύ σοβαρή νόσηση  σε όλες τις ηλικίες. Στις επιπλοκές της περιλαμβάνονται το εμπύημα (η συλλογή πύου ανάμεσα στα περιβλήματα του πνεύμονα), η περικαρδίτιδα, η ατελεκτασία και το πνευμονικό απόστημα. Η θνητότητα της μη διεισδυτικής πνευμονίας είναι 5% και αυξάνει στους ηλικιωμένους. Μη διεισδυτική θεωρείται η πνευμονία όταν δεν υπάρχει βακτηριαιμία ή εμπύημα.

Η ωτίτιδα και η παραρρινοκολπίτιδα είναι πιο συχνές και συνήθως ήπιες μορφές πνευμονιοκοκκικής νόσου. Παρόλα αυτά κάποια παιδιά μετά από επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις μπορεί να χρειαστούν σωληνάκια αερισμού στο τύμπανο.

Ποια είναι η θεραπεία;

Τα αντιβιοτικά μπορούν να θεραπεύσουν την πνευμονιοκοκκική νόσο. Δυστυχώς πολλά στελέχη πνευμονιοκόκκου μπορούν να αναπτύξουν αντοχή στα αντιβιοτικά. Μελέτες δείχνουν ότι τα βακτήρια αυτά μπορεί να είναι ανθεκτικά σε ένα ή περισσότερα αντιβιοτικά στις 3 από τις 10 περιπτώσεις.

Με την επιτυχία του πνευμονιοκοκκικού εμβολίου και τη σωστή χρήση των αντιβιοτικών βλέπουμε όλο και λιγότερες λοιμώξεις από ανθεκτικά στελέχη πνευμονιοκόκκου.

Πηγή: CDC