Χειμερινές ιώσεις: οι κίνδυνοι των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων!

Η εποχή των κρυολογημάτων έφτασε και ίσως χρειαστεί να πάτε στο φαρμακείο να αγοράσετε κάτι για τον βήχα ή το μπούκωμα. Αν και τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα δεν θεραπεύουν ούτε μειώνουν τη διάρκεια του κρυολογήματος, μπορούν ωστόσο να ανακουφίσουν τα συμπτώματά του. Το να βρείτε όμως το φάρμακο που είναι κατάλληλο για σας ίσως να μην είναι τόσο απλό τελικά, γιατί υπάρχουν άπειρα σκευάσματα με διάφορους συνδυασμούς δραστικών ουσιών.

Πως να επιλέξετε με ασφάλεια

Κατ αρχάς πρέπει να γνωρίζετε ότι ένα σκεύασμα ίσως έχει περισσότερες δραστικές ουσίες από αυτές που χρειάζεστε. Και ναι, αυτές οι επιπλέον ουσίες έχουν παρενέργειες και αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα που πιθανώς παίρνετε. Η πιο απλή συμβουλή είναι να ελέγξετε τα συστατικά και να επιλέξετε αυτό που καλύπτει τις δικές σας ανάγκες.

Για πονόλαιμο, πονοκέφαλο και μυικούς πόνους ένα αναλγητικό που περιέχει παρακεταμόλη ή ένα αντιφλεγμονώδες όπως η ιμπουπροφένη συνήθως αρκεί. Αυτά τα φάρμακα δρουν και ως αντιπυρετικά.

Για ρινίτιδα, δακρύρροια και φτάρνισμα τα αντιισταμινικά όπως η χλωροφεναμίνη μπορεί να αποδειχθούν ωφέλιμα αλλά χρησιμοποιήστε τα με προσοχή γιατί μπορεί να φέρουν υπνηλία κατά τη διάρκεια της μέρας και να επηρεάσουν την οδήγηση ή τον χειρισμό μηχανημάτων.

Η ρινική συμφόρηση (μπούκωμα) βελτιώνεται με αποσυμφορητικά όπως η υδροχλωρική φαινυλεφρίνη, η ψευδοεφεδρίνη και η ξυλομεταζολίνη. Να γνωρίζετε όμως ότι τα αποσυμφορητικά μπορούν να προκαλέσουν ανησυχία, ευερεθιστότητα, απότομη αύξηση της αρτηριακής πίεσης και ταχυκαρδία. Επίσης μιλήστε με τον γιατρό σας αν είστε πάνω από 50 ετών, αν έχετε γλαύκωμα, διαβήτη, υπερπλασία προστάτη, υπέρταση ή πρόβλημα με τον θυρεοειδή σας. Και να θυμάστε ότι δεν πρέπει να χρησιμοποιήσετε αποσυμφορητικά για περισσότερες από 5 μέρες γιατί προκαλούν εξάρτηση και το μπούκωμα επανέρχεται δριμύτερο με τη διακοπή του φαρμάκου.

Για τον βήχα χρησιμοποιούνται αποχρεμπτικές ουσίες όπως η γουαϊφενεσίνη, η αμβροξόλη, η ακετυλοκυστεΐνη ή αντιβηχικές ουσίες όπως η βουταμιράτη και η δεξτρομεθορφάνη. Συνήθως η ανακούφιση που προσφέρουν είναι ελάχιστη. Κι ενώ η γουαϊφενεσίνη είναι σχετικά ασφαλής, η δεξτρομεθορφάνη μπορεί να προκαλέσει αύξηση της πίεσης, αρρυθμία και ζάλη. Και μην ξεχνάτε τον γενικό κανόνα: δεν παίρνουμε ποτέ αντιβηχικά όταν ο βήχας μας είναι παραγωγικός. Η καταστολή του βήχα μπορεί να οδηγήσει σε κατακράτηση των εκκρίσεων και πνευμονία.

Τι να προσέξετε

• Αν παίρνετε περισσότερα του ενός προϊόντα, βεβαιωθείτε ότι δεν παίρνετε διπλές ή τριπλές δόσεις φαρμάκων της ίδιας κατηγορίας. Ακόμη και η παρακεταμόλη που θεωρείται ασφαλές φάρμακο, είναι τοξική σε δόσεις πάνω από 4 gr τη μέρα οπότε ελέγξτε τα συστατικά σχολαστικά!
• Πολλά σκευάσματα περιέχουν περισσότερες της μιας δραστικές ουσίες. Επειδή δίνονται χωρίς ιατρική συνταγή δεν σημαίνει ότι δεν έχουν σοβαρές παρενέργειες! Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας αν δεν είστε σίγουροι για το φάρμακό σας. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στα συνδυασμένα σκευάσματα τύπου “cold and flu”.

• Να φέρνετε πάντα τα σκευάσματα μαζί σας όταν πάτε στο γιατρό γιατί το “πήρα ένα σπρέι για το μπούκωμα” δεν αρκεί για να αξιολογήσει ο γιατρός σας το φάρμακο που λάβατε και τις ενδεχόμενες ανεπιθύμητες ενέργειές του.