Τι είναι η υπέρταση;
Υπέρταση είναι η αυξημένη αρτηριακή πίεση του αίματος, δηλαδή η πίεση που ασκεί το αίμα στα τοιχώματα των αρτηριών που μεταφέρουν το αίμα από την καρδιά προς τα όργανα.
Πρόκειται για χρόνια πάθηση που επηρεάζει ως επί το πλείστον τον ενήλικο πληθυσμό και σε ορισμένες περιπτώσεις και τα παιδιά.
Σύμφωνα με έρευνες.1 στους 3 ενήλικες είναι υπερτασικοί σε παγκόσμιο επίπεδο. Στην Ελλάδα το 30% του συνολικού πληθυσμού πάσχει από υπέρταση με τους περισσότερους να μην το γνωρίζουν, ενώ σε ηλικίες άνω των 65, 1 στα 2 άτομα είναι υπερτασικά.
Η αρτηριακή υπέρταση καταγράφεται με 2 αριθμούς. Για παράδειγμα 150/95. Ο πρώτος αριθμός αφορά στη συστολική πίεση, δηλαδή τη ‘‘μεγάλη’’ και ο δεύτερος αφορά στη διαστολική, δηλαδή τη ‘‘μικρή’’. Η συστολική πίεση, δηλαδή η μεγάλη, είναι η πίεση που ασκείται στις αρτηρίες όταν η καρδιά συσπάται και ωθεί το αίμα προς τα όργανα του σώματος. Αντίθετα, η διαστολική πίεση, δηλαδή η μικρή, είναι η πίεση που ασκείται στις αρτηρίες όταν η καρδιά χαλαρώνει και γεμίζει ξανά αίμα.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Υπέρτασης, η ταξινόμηση των τιμών της πίεσης για τους ενήλικες είναι η εξής:
Ποια είναι τα αίτια της υπέρτασης;
Στο μεγαλύτερο ποσοστό των περιπτώσεων, η υπέρταση είναι ‘‘ιδιοπαθής’’ , δηλαδή δεν μπορεί να αποδοθεί σε κάποιο παθολογικό αίτιο και μπορεί να οφείλεται:
- Στην κληρονομικότητα
- Στο αυξημένο σωματικό βάρος
- Στην υπερβολική πρόσληψη αλατιού
- Στην καθιστική ζωή
- Στο αυξημένο άγχος
Στις υπόλοιπες περιπτώσεις μιλάμε για ‘‘δευτεροπαθή’’ υπέρταση που οφείλεται σε κάποια άλλη ήδη υπάρχουσα αύξηση και εμφανίζεται λόγω αυτής.
Παθήσεις που θεωρούνται υπεύθυνες για την εκδήλωση δευτεροπαθούς υπέρτασης είναι:
- Η νεφρική νόσος
- Η υπνική άπνοια
- Οι διαταραχές αιμοφόρων αγγείων
- Οι δυσλειτουργίες θυρεοειδούς και άλλων ενδοκρινών αδένων
- Η προεκλαμψία στην εγκυμοσύνη
- Η στένωση νεφρικών αρτηριών
Ποια είναι τα συμπτώματα της υπέρτασης;
Η υπέρταση χαρακτηρίζεται από τους γιατρούς ως ‘‘ύπουλη νόσος’’, καθώς δεν εμφανίζει συμπτώματα. Όταν αυτά εμφανίζονται, συνήθως αποτελούν εκδηλώσεις των επιπλοκών της και όχι της ίδιας της υπέρτασης.
Έτσι ένας υπερτασικός ασθενής μπορεί να αναφέρει συμπτώματα όπως:
- δύσπνοια
- βάρος στο στήθος
- εύκολη κόπωση
- αίσθημα παλμών
- Ναυτία
- Κεφαλαλγία
Ποιους κινδύνους κρύβει η υπέρταση αν δεν αντιμετωπιστεί;
Η υπέρταση είναι υπεύθυνη για το 50% του συνόλου των θανάτων από αγγειακά εγκεφαλικά και καρδιοπάθειες παγκοσμίως.
Μακροπρόθεσμα μπορεί να προκαλέσει πολυάριθμα νοσήματα ενώ είναι σημαντικός παράγοντας για την εμφάνιση:
- στεφανιαίας νόσου
- εμφράγματος
- αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων
- νεφρικής ανεπάρκειας
Επίσης, αν παραμείνει αρρύθμιστη μπορεί να προκαλέσει:
- καρδιακές αρρυθμίες
- καρδιακή ανεπάρκεια
- απώλεια όρασης
Ο κίνδυνος εμφάνισης επιπλοκών είναι μεγαλύτερος όταν υπάρχουν υποκείμενα νοσήματα όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και η υψηλή χοληστερόλη.
Πώς μπορεί να προληφθεί;
Η ιδιοπαθής υπέρταση μπορεί να προληφθεί με την υιοθέτηση υγιεινού τρόπου ζωής και συνηθειών όπως.
- Μείωση της πρόσληψης αλατιού
- Διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά
- Περιορισμός κατανάλωσης αλκοόλ
- Τακτική σωματική άσκηση
- Διατήρηση φυσιολογικού σωματικού βάρους
- Διακοπή του καπνίσματος
Ποια είναι η θεραπεία της υπέρτασης;
Καθώς η υπέρταση δεν εμφανίζει συμπτώματα, είναι εξαιρετικά σημαντικό να μετράται τακτικά η αρτηριακή πίεση, ιδιαίτερα μετά τα 40 προκειμένου να είναι έγκαιρη η διάγνωσή της.
Η διάγνωση πραγματοποιείται με λήψη πλήρους ιστορικού, κλινική εξέταση, καθώς και διερεύνηση άλλων παθήσεων.
Πρέπει να τονιστεί ότι δεν υπάρχει οριστική θεραπεία της υπέρτασης και η θεραπευτική αγωγή με αντιυπερταστικά χάπια λαμβάνεται δια βίου και διαφέρει από ασθενή σε ασθενή. Η επιλογή της αγωγής από τον ιατρό γίνεται με βάση την ηλικία, τα συνοδά νοσήματα, τη βαρύτητα της πάθησης και τυχόν αλλεργίες του ασθενούς. Η λήψη φαρμάκων πρέπει πάντα να συνοδεύεται από έναν υγιεινό τρόπο ζωής.
Προσοχή!
Πολλές φορές οι υπερτασικοί ασθενείς θεωρούν ότι μετά την λήψη φαρμακευτικής αγωγής δεν χρειάζεται να επισκεφτούν ξανά τον ιατρό.
Η αρτηριακή πίεση είναι ιδιαίτερα ευμετάβλητη και είναι απαραίτητο να ελέγχεται τακτικά τόσο από τον ίδιο τον ασθενή όσο και από τον θεράποντα ιατρό.
Δείτε τα βίντεο για την υπέρταση στο κανάλι μας στο YouTube
